Energieprestatie - BENG

Voor alle nieuwbouw, zowel woningbouw als utiliteitsbouw, geldt dat de vergunningaanvragen vanaf 1 januari 2020 moeten voldoen aan de eisen voor bijna energieneutrale gebouwen (BENG). BENG vloeit voort uit het Energieakkoord voor duurzame groei en uit de Europese richtlijn EPBD.

Ga voor een snel overzicht naar de Infographic BENG of bekijk de BENG-film.

Wettelijke eisen BENG

In Nederland leggen we de energieprestatie voor bijna energieneutrale gebouwen vast aan de hand van drie eisen: de BENG-indicatoren. Deze voorgenomen BENG-eisen gelden alleen voor nieuwbouw. Het beleid voor zeer energiezuinige bestaande gebouwen is nog in ontwikkeling.

Voldoen aan de BENG-eisen

RVO.nl liet onderzoek doen naar innovatieve opties en concepten voor bijna energieneutrale gebouwen. De bouwsector wilde graag over extra technieken beschikken om de BENG-eisen te kunnen halen. Vooral voor gebouwen hoger dan 5 verdiepingen, ziekenhuizen en meerlaagse complexen met relatief kleine woningen (studio’s) zijn extra mogelijkheden wenselijk. De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek zijn:

BENG-eisen behalen kan met innovatieve technieken:

  • Viervoudige beglazing, warmtepompen met een zeer hoog rendement en integratie van PV-panelen (BIPV) zijn kansrijke technieken voor alle onderzochte gebouwtypen;
  • LED-verlichting verlaagt de energiebehoefte bij utiliteitsgebouwen aanzienlijk;
  • Boosterwarmtepompen zorgen voor een betere energieprestatie bij woongebouwen;
  • Voor ziekenhuizen is het moeilijker om aan de BENG-eisen te voldoen; aanvullend onderzoek is nodig.

Bekijk de Infographic Slimme innovaties voor BENG.

 

Bepalingsmethode BENG

Er is nu nog geen bepalingsmethode voor BENG. Daarom heeft RVO.nl een handreiking opgesteld waarin we de bepaling van de 3 BENG-indicatoren omschrijven. Ook is een rekenblad beschikbaar.

BENG-gebouwen

Woningbouw

Met het programma Zeer Energiezuinige Nieuwbouw (ZEN) stimuleren de partijen van het Lente-akkoord een ‘kanteling in de woningmarkt’. Woningen die (bijna) energieneutraal of energieleverend zijn en onder dit programma vallen, moeten minimaal voldoen aan de voorgenomen BENG-eisen.

Het ZEN-programma vermeldt: "Tevredenheid van bewoners staat voorop, met onder meer wooncomfort en gezondheid als belangrijke aandachtspunten. Energie is niet langer een kostenpost, maar als ‘unique selling point’ biedt de woning de bewoner zeer lage, stabiele energiekosten, tot vrijwel nul."

Overheidsgebouwen

In de wijziging van het Bouwbesluit 2012, Stb 2015,425 wordt gesteld dat nieuwe gebouwen waarvan de overheid eigenaar is en waarin overheidsinstanties zijn gevestigd, na 31 december 2018 bijna energieneutraal zijn. Dit roept de vraag op wat in dit kader wordt verstaan onder een overheid en een overheidsinstantie. Een gebouw is een overheidsgebouw:

  • dat eigendom is van rijk, provincie, gemeente of waterschap
  • en wordt gebruikt door rijk, provincie, gemeente, waterschap of een bij wet ingestelde ZBO of adviesraad.Bij rijk, provincie, gemeente en waterschap spreekt dit vanzelf. Hieraan worden ook organisaties in het openbaar bestuur toegevoegd. Kenmerkend voor deze organisaties is dat zij zijn ingesteld bij wet en dat ze voor het overgrote deel van hun budget afhankelijk zijn van belastinggelden.

Publieke functie gebouw

Bij de regelgeving rond het energielabel wordt ook gesproken over een publieke functie van een gebouw. Bij de zichtbaarheid van een energielabel voor het publiek is deze vraag relevant, bij het bereiken van concrete energiebesparing niet of veel minder. Het criterium publieke functie van een gebouw wordt daarom in het kader van BENG overheidsgebouwen niet toegepast.

De organisaties in de publieke sector kunnen we als volgt indelen: Voorbeelden van ZBO's zijn het CBR, het CBS, de Kiesraad, het Kadaster, de Autoriteit Consument en Markt, De Nederlandsche Bank, de Luchtverkeersleiding Nederland, Staatsbosbeheer, de RDW, de Nederlandse Zorgautoriteit, de SVB, het UWV en het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers).

Geen overheidsgebouwen

Gebouwen die niet als overheidsgebouw worden gezien, zijn private instellingen met een publieke taak, zoals:

  • Zorginstellingen
  • Welzijnsinstellingen
  • Woningbouwcorporaties
  • Onderwijsinstellingen

De onderwijswetgeving (WPO/WEC en WVO) heeft als uitgangspunt dat het eigendom van het schoolgebouw ligt bij het schoolbestuur. Hierdoor kunnen scholen gebouwd door schoolbesturen aan andere regelgeving onderworpen worden dan scholen gebouwd door gemeenten. Dit kan het level playing field verstoren. Daarom worden scholen bij de toepassing van de voorschriften met betrekking tot bijna energieneutrale nieuwbouw niet beschouwd als overheidsgebouw.

Referentiegebouwen BENG

RVO.nl heeft een nieuwe set referentiegebouwen gemaakt. Deze set omvat een aantal veel voorkomende typen woningen en utiliteitsgebouwen die zijn doorgerekend op basis van de voorgenomen BENG-eisen.

Bron: RVO.nl